O manifesto do Cume da Habana recusa a imposición de normas con impacto extraterritorial e todas as medidas económicas coercitivas contrarias a dereito, incluídas as sancións unilaterais contra os países en desenvolvemento; as existentes deben cesar de feito inmediato pois non só socavan os principios consagrados na Carta das Nacións Unidas e a Lei Internacional, senón que constitúen un atranco maior para o avance da ciencia, a tecnoloxía , o progreso material e moral e a plena consecución do desenvolvemento económico, en particular nos países atrasados. “Xa é ben hora de o Sur cambiar as regras de xogo”, comentou o presidente de Cuba, anfitrión dun centenar de xefes de Estado y de Goberno durante dúas longas xornadas de debate no pazo das convencións de Habana.
O G77+China, no que intervén o 80% da poboación do mundo, subliña que as medidas coercitivas unilaterais son unha ruína para os dereitos humanos, o desenvolvemento e o acceso á alimentación. As leis extraterritoriais impiden aos países afectados a asistencia sanitaria, o dereito a recibiren axuda externa e subministracións humanitarias e facilitan a intervención ilegal dos bens propiedade da nación en contra do que determina o Dereito Internacional.
De cara a Asemblea Xeral da ONU, que abrirá na vindeira Terza 19, culturas e voces de Asia, África, América Latina e o Caribe amosaron na Habana pleno acordo en que a cooperación do Sur Global pode dar resposta aos desafíos concretados no Cume e particularmente os que se refiren ao progreso da ciencia, a tecnoloxía e o anovamento.
Cuba foi obxecto , como anfitrión da cita, dunha manifesta expresión internacional de solidariedade coa recusación terminante do bloqueo que padece dende hai máis de 60 anos, e por ser repetidamente citada como exemplo dun desenvolvemento científico construido a retesío do bloqueo dos EUA.
O Grupo dos 77 mais China comezou na Habana o Cume, núcleo solidario dos pobos que seguen a viver baixo o peso de pantasmas atafegantes: o racismo, o imperialismo, a débeda externa e as pegadas que deixou sobre a súa pel un falso proceso de descolonización. As expectativas por esta reunión do 15 e 16 de setembro, á que asisten máis de cen países, a maioría a nivel de presidentes e delegacións principais, é simultánea cunha situación de asedio de parte de Estados Unidos e das principais potencias occidentais, como nunca sucedera na historia deste bloque multilateral. Tamén, nun momento de crise económica para Cuba duramente bloqueada, polo que o ministro de Estado, Bruno Rodríguez, en conferencia de prensa, anunciou un Cume austero.
As nacións do G77+China representan o 80% da poboación do mundo. O presidente Diaz-Canel dalles a benvida ao histórico cume de Cuba.
As nacións que integran o G77 + China cobren a terceira parte da superficie do planeta e teñen unha poboación combinada de 6. 400 millóns de persoas, máis do 80 por cento mundial. Existe desde 1964 como iniciativa do Movemento Non Aliñado e é a máis ampla e diversa agrupación do Sistema das Nacións Unidas.
Malia promesas, discursos e plans da ONU en máis de medio século, o modo de vida dos desenvolvidos xamais se realizou nos subdesarrollados, porque as cadeas de subordinación entre os dous sobredeterminan unha economía interdependiente e egoísta. Para empeorar as cousas, co paso dos anos foi aparecendo en todos os confíns do planeta unha sorte de desenvolvemento desigual, con franxas infinitas de Sur no Norte e unha migalla de nortes no Sur.
Hai datos desalentadores por todos lados que reforzan aquela idea de Carlos Monsiváis sobre o atraso, esbozada no seu libro Días de Gardar, onde «o eterno retorno é a precaria e atroz sensación continua que nos informa de que isto xa o vivimos, de que isto xa o tentamos, de que isto xa fracasou». Sen ir máis lonxe, na metade do prazo fixado para o cumprimento dos Obxectivos de Desenvolvemento Sostibel da ONU, hai consenso de que non se dará atinxido ningunha das metas fixadas para 2030. Nese ano seguirán vivindo na pobreza extrema 575 millóns de persoas (sete por cento da poboación mundial) 3000 millóns de nenos e mozos non saberán ler nin escribir e máis de 3000 millóns de persoas veranse afectadas pola degradación do planeta.
Segundo o ministro de Estado de Cuba, mesmo así, hai esperanzas. O Cume da Habana seguirá apostando por unha nova orde económica internacional como reclamo histórico do Grupo, pero con realismo e propostas concretas, tal que dinamizar o papel da ciencia, a tecnoloxía e o anovameno en función do desenvolvemento, partindo do potencial dos 134 membros.
Desafios actuais do desenvolvemento: papel da ciencia, a tecnoloxía e o anovamento é o tema central do encontro, que valorará a proposta de Cuba de reactivar o Consorcio de Ciencia, Tecnoloxía e anovamento para o Sur (Costis), presentado no Primeiro Cume Sur da Habana, no 2000. De adoptarse a decisión, permitirá promover proxectos de investigación conxuntos e reducir a dependencia dos mercados occidentais, nun momento no que a illa anunciou que traballa en máis dun centenar de ensaios científicos relacionados coa loita contra o cancro, a COVID-19 e outras enfermidades que castigan á humanidade.
O cume prodúcese nun contexto de ampliación das economías emerxentes, marcado polo fito da expansión dos BRICS que superan ao club dos sete países máis ricos do mundo en termos de produto interno bruto. Posúen aliás as grandes reservas de recursos naturais e son o eixo emerxente no desenvolvemento científico e tecnolóxico, incluída a intelixencia artificial. Ou o Sur lidera campos estratéxicos en tecnoloxía e ciencia para mellorar a vida cotiá dos seus cidadáns e desterrar a pobreza, ou será o perpetuo subalterno doutros países, sen máis solución que o abismo.
A pregunta que vén a seguir fíxoa o correspondente da axencia EFE ao ministro Rodríguez: cal é o risco de a Declaración Final deste Cume quedar en retórica común, porque o Grupo non ten mecanismos establecidos para a acción? «Este é un mundo pouco democrático, pero espero que haxa un mínimo de consideración nos Estados ricos e industrializados, que deben recoñecer que o que ocorra coas nacións do Sur é motivo de supervivencia para as do Norte. Navegamos no mesmo barco en augas procelosas e salvámonos todos como especie ou non se salvarán nin sequera os multimillonarios», respondeu o ministro de Estado de Cuba.
Lula dixo no Cume do G20 que o o bloqueo dos EUA contra Cuba é unha agresión inaceitábel e ilegal que esta a causar grave dano a poboación da illa e que o pretexto do governo de Washington de estar o goberno cubano implicado no acubillo de terroristas era infame ,falso e criminal. As opinións do presidente do Brasil apareceron no popular medio Firstpost, Lula afirmou que era escandalosamente falsa a imputación de a nación caribeña estar colaborando co terrorismo. Nunha extensa entrevista o presidente recordou que Cuba leva 60 anos sometida a un cerco económico, comercial e financeiro de Washington que desbarata os obxectivos de progreso da illa.
O presidente do Brasil avogou pola eliminación da falsa campaña anti-terrorista contra Cuba e dixo que, na súa experiencia de máis de 30 anos de visitar a illa, a ficción dos centros de adestramento de terroristas ou de armas de destrución masiva só apareceu na propaganda da CIA. “E por estas razóns, na miña primeira oportunidade transmitireille ao presidente norteamericano, Joe Biden, a urxente necesidade de cesar o acoso da nación caribeña; aos meus 50 anos xa estaba en contra do bloqueo e agora que teño 77, sigo sen entender por que continúan esa política contra Cuba”.
Lula estendeu a súa crítica ao intervencionismo baseado en falsos argumentos que é realidade criminal en Cuba e que se prolonga a Venezuela, Irán, Siria e Corea do Norte. No seu ver, esas políticas son armas peores cas bombas, pois as súas vítimas son mulleres, nenos, o pobo en xeral polo que era urxente cambiar ese comportamento e construir outra maneira de facer política no mundo para o planeta aprender a vivir en paz e harmonía.
Na actualidade, catro paises figuran na lista negra creada polo goberno de Washington e contraria a legalidade internacional de Estados Patrocinadores do Terrorismo: Cuba, Corea do Norte, Irán e Siria o que significa que calquera empresa, individuo o Estado que manteña relación económica ou financeira con estes paises será sancionado e os seus fondos embargados arbitrariamente.
Son ben coñecidas as palabras de Lula e de Jimmy Carter sobre as eleccións venezolanas. Lula, no seu momento, asegurando con humor que en Venezuela hai un exceso de eleccións e que, cando non as hai, Chávez invéntaas. E Carter afirmando que o sistema electoral venezolano é un dos mellores do mundo. En todo caso, nos últimos 24 anos, houbera 29 procesos electorais de carácter nacional, que non é pouca cousa.
Nos últimos 24 anos celebráranse 29 comicios en Venezuela.
Con todo, a hexemonía mediática impuxo a imaxe de Venezuela como a dun rexime ditatorial, tanto durante a presidencia de Chávez como na de Maduro, gañadas ambas, como é sabido, a través dun proceso de votación libre, universal e secreto.
De onde ven logo tal imaxe terxiversada de Venezuela? A idea provén dunha oposición dereitista que, argumentando vicios nos procesos electorais, paradoxalmente é a mesma que, ao longo de todos estes anos, evidenciou un especial gusto pola violencia.
Abonda cun breve inventario do tipo de accións que caracterizou á oposición, para decatármonos. Léase con atención: Golpes de estado planificados con uso de francotiradores contra a multitude; utilización de sicarios para o asasinato de líderes populares; accións terroristas con explosivos; incendios de edificacións públicas e de autobuses; linchamento e queima de persoas; uso de cables de aceiro para decapitación de motoristas; ataques a instalacións militares; intentos de magnicidio; asociación con bandas paramilitares, así como con grupos de narcotráfico; guarimbas e promoción de desordes armados nas rúas. Tamén Intentos de invasión por diversos lugares con forzas mercenarias. Ataques contra os centros neurálxicos da rede eléctrica, así como contra instalacións da industria petroleira. Máis ainda: usurpación de funcións de goberno; recoñecemento dun falso presidente autoproclamado; solicitude reiterada de intervención por parte de exércitos estranxeiros; apoio ao bloqueo norteamericano, así como ás ilegais medidas coercitivas unilaterais contra Venezuela; complicidade no secuestro e roubo dos activos no exterior…
Ocorreu, con todo, que, dun tempo para acá, fóronse dando cambios importantes no seo da oposición, xa moi fragmentada. Por mor do cal, boa parte dela, a pesares de estar marcada con tan intenso prontuario, decidiu renunciar expresamente á vía violenta para se acoller ao camiño electoral, recoñecendo así ao goberno lexítimo de Nicolás Maduro. Iso introduciu un cambio de panorama, nun país que se encamiña a unhas eleccións presidenciais, fixadas pola Constitución para 2024. De tal xeito que agora atópase, por unha banda, un sector da oposición que di acollerse ás regras de xogo democráticas, e polo outro unha rama ultradereitista buscando desfacer no traxecto o proceso electoral.
Así as cousas, este sector opositor violento, que fai vida activa contra o seu propio país nos predios dos EUA e de Europa, sentíndose “guapo e apoiado” (segundo a expresión venezolana) como en efecto non deixa de estalo, non tivo reparo en reivindicar unha vez máis o seu rexeitamento ao rexime e a súa intención de chegar até o final. Foi a través dunhas declaracións do prófugo da xustiza Antonio Ledesma, refuxiado en Madrid, onde se insistiu na idea dunha rebelión, para a que se afirmou estar a traballar activamente e mesmo “falando con militares”.
A vista destas circunstancias de promoción, de parte de sectores dereitistas, dunha volta á violencia e aos intentos de desestabilización, o presidente Maduro autorizou á Forza Armada Nacional Bolivariana (FANB)a expresarse publicamente respecto diso.
O día 23 de agosto así o fixo a FANB, a través dun comunicado de extraordinaria contundencia, rexeitando tales chamados á violencia e conectándoos directamente cos planos intervencionistas e inxerencistas do imperio. Nese comunicado a FANB manifiestóu unha vez máis a súa lealdade ao Presidente e o seu compromiso co pobo en “perfecta fusión cívico-militar”
O comunicado, subscrito polo Ministro do Poder Popular para a Defensa, Xeneral en Xefe Vladimir Padrino López, anunciou que, defendendo a paz, a concordia e o diálogo, a FANB saberá responder de maneira firme aos chamados golpistas, mantendo intacto o irrenunciábel dereito dos venezolanos a seren libres, soberanos e independentes.
Desta maneira, pode dicirse que en Venezuela, goberno e pobo, co apoio da forza armada, encamíñanse a un novo proceso electoral, cun bo ánimo colectivo de tranquilidade e de paz, malia a chantaxe do bloqueo e das presións a que a nación vese sometida.
O presidente de Cuba pronuncióu xoves en Johanesburgo o discurso de clausura das sesións do XV Cume dos Brics, na condición de presidente protémpore do G77+China e salientou a responsabilidade de superar os retos que enfronta a humanidade e o papel histórico que corresponde aos Brics, no obxectivo necesario de rematar coa desigualdade no mundo. Diaz-Canel convocou aos representantes dos paises que conforman a entidade plurinacional a cumpriren a misión integradora polo ben de futuras xeracións. Común é o criterio de integración, novidade e diversidade da asemblea internacional dos Brics que está a abrir expectativas e esperanzas no camiño do multilateralismo, tan urxente como imprescindíbel para o destino da Humanidade.
A presidencia cubana no cume de G77+China en Johannesburgo, recorda que o trascendente final do Apartheid deveu realidade pola intervención dun pequeño pais do Sur.
Diaz-Canel repara no feito de a cita acontecer “en terras africanas, berce dunha parte dos nosos devanceiros, que alimenta de forma fundamental a esencia mesma da identidade cubana». Para o presidente de Cuba, “as pegadas dos que camiñamos xuntos, xamais se poderán borrar porque tanto nós coma África, temos sempre presente a solidariedade compartida e o sacrificio de tantos nestas terras”.
Da relaciónentre Cuba e Sudáfrica, salienta na irmandade “tan fonda e indelébel coma a memoria dos líderes históricos das dúas nacións: nunca poderemos esquecer a aperta de Nelson Mandela a Fidel Castro ao atoparense aquí e prometer mutuamente o reencontro, como só ocorre entre irmáns entrañábeis».
O Grupo dous 77 dás Nacións Unidas é unha coalición de 134 países en desenvolvemento na procura de intereses económicos colectivos dous seus membros, e para construir unha capacidade de representación e negociación crítica fronte os imperialistas nunca arrepentidos. O G77 ten un Produto Interno Bruto igual ao 37% do mundo e a súa poboación representa o 46% mentres o conxunto das nacións agrupadas arredor da iniciativa, está a producir un 80% do petróleo. Na opinión do diario L´Humanité, o cume ten o propósito de constituir unha nova orde mundial e rematar coa hexemonía dos paises do Norte e a supremacía do Dólar e recorda que no 2001, o presidente de Sudáfrica Thabo Meki lanzara unha convocatoria para os países do Sur constituírense en protagonistas fronte a presencia eminente do G7.
Asociación de Amizade Galego-Cubana “Francisco Villamil"
